| |
دستاوردهای محققان ایرانی و ششمین همایش بیوتکنولوژی در دهه اخیر محققان کشورمان دستاوردهای مطلوبی در زمینه بیوتکنولوژی و نانوبیوتکنولوژی به دست آورده اند. از آن جمله می توان به مواردی مانند: تولید داروهای نوترکیب در حوزه پزشکی که گفته می شود تا کنون از 110 داروی نوترکیب شناخته شده در دنیا 16 قلم آن به عرصه تولید و مصرف راه یافته است که از میان آنها هم اکنون تعداد 9 قلم آن در ایران تولید می شود. این تعداد می تواند رقم قابل ملاحظه ای از صرفه جویی ارزی را به همراه داشته باشد. علاوه بر این در همین زمینه تولید هورمون رشد انسانی، فاکتورهای خونی، تکثیر سلولهای بنیادی بند ناف به منظور درمان سرطان یا صدمات بافت قلب و اعصاب و سلولهای استخوانی، ترمیم ضایعات نخاعی، همسانهسازی، تولید سلولهای بنیادی جنین و غیره از آن جمله است. دستاوردهای بیوتکنولوژی در عرصه کشاورزی نیز قابل توجه بوده که می توان به مواردی مانند تولید اولین برنج تراریخته دنیا، تولید انبوه ریز غده سیب زمینی عاری از ویروس که می تواند سبب بی نیازی بعد از 70 سال از واردات بذور مختلف آن شود.
همچنین دستیابی به فناوری تولید اولین قند رژیمی در کشور با بهرهگیری از آب پنیر، افتتاح فاز اول پژوهشکده بیوتکنولوژی کشاورزی شمال کشور و اجرای فاز دوم توسعه و تجهیز پژوهشکده بیوتکنولوژی منطقه مرکزی کشور واقع در استان اصفهان و توسعه تجهیزاتی و عمرانی پژوهشکده بیوتکنولوژی کشاورزی منطقه شمال غرب و غرب کشور واقع در استان آذربایجان و ایجاد پایلوت بیوتکنولوژی صنایع غذایی در آن منطقه از جمله این فعالیت ها محسوب می شود.
تحقیقات در بخش نانوتکنولوژی نیز قابل توجه بوده است و بنا به گفته رئیس ستاد فناوری های نوین وزارت بهداشت، ایران همسطح کشورهای پیشرفته جهان در حال حرکت است. اگر چه تحقیقات در این فناوری در هیچ جای جهان هنوز به تولید محصول نهایی نرسیده است اما در ایران 100 پروژه تحقیقاتی نانو تکنولوژی در حال انجام است و دهها محقق و دانشجوی Ph.D روی این پروژهها کار می کنند و با اتمام این پروژهها به زودی شاهد ورود داروهای نانوتکنولوژی در عرصههای مختلف به خصوص در زمینه داروهای ضد سرطان و نیز بافت مصنوعی (پوست و اندام های مصنوعی در مقیاس نانو) در کشور خواهیم بود و این پیشرفت بزرگی است که در جهان کم نظیر خواهد بود.
محققان کشورمان این دستاوردهای قابل توجه در زمینه بیوتکنولوژی را در ششمین همایش بیوتکنولوژی کشور به عرصه نمایش خواهند گذاشت. آن چه حائز اهمیت می باشد این است که با توجه به ظرفیت های بسیار زیادی که در این زمینه در کشور وجود دارد و نتایج حاصل از آنها در همایش قابل مشاهده خواهد بود، هنوز تا دستیابی به نتایج قابل قبول فاصله نسبتاً طولانی وجود دارد و لازم است مسئولین توجه زیادی را به آن معطوف نمایند.
یکی از دغدغه های محققین بحث بودجه اختصاص یافته در حوزه بیوتکنولوژی می باشد. چگونه ممکن است تنها با 38 صدم درصد از تولید ناخالص داخلی بودجه اختصاص داده شده به پژوهش و کسری بودجه 480 میلیارد تومانی وزارت علوم در سال87 بتوان به نتایج مطلوب دست یافت؟ بهتر است که سیاستمداران حمایت های عملی را جایگزین شعارهای سیاسی بنمایند تا وضعیت تحقیقات کشور بسیار توانمندتر از این بشود. آن چه که باعث نگرانی است وجود برنامه ریزی دقیق و درست توسعه می باشد تا قادر به حرکت در قلههای علم بوده و بتوان به اهداف چشمانداز 20 ساله کشور دست یافت.
ایجاد پارک های علم و فناوری، مراکز رشد، واحدهای فناور، تصویب سند توسعه بیوتکنولوژی، تدوین سند نظام ملی نوآوری و پرداختن به اهدافی نظیر کمیت و افزایش ظرفیت بسیار مطلوب و قابل تقدیر است اما باید نگران کیفیت باشیم. می باید همانند مصر، امارات متحده عربی و عربستان سعودی برنامه ریزی گسترده ای در زمینه بیوتکنولوژی انجام دهیم تا دیگر کشورها با برنامه ریزی دقیق، جوانان دانشمند و آنچه که به دست آوردیم را از ما نگیرند و شاهد خروج تدریجی دانشجویان دکترای تخصصی بیوتکنولوژی و دارای رتبه های تک رقمی کنکور به خارج از کشور نباشیم.
مدیر مسئول
دکتر دلاور شهباززاده
|
|