|  |
متخصصان ایرانی با همکاری پژوهشگران دانشگاه مینه سوتای آمریکا، موفق به یافتن حامل‌هایی مناسب برای انتقال ژن شدند که می‌تواند در آینده امکان ژن‌درمانی را برای بیماری سرطان فراهم کند.
دکتر محمد رمضانی، رییس بخش نانوداروی مرکز تحقیقات زیست فن‌آوری دانشگاه علوم پزشکی مشهد با اعلام این مطلب خاطرنشان کرد: مهم‌ترین چالش در صنایع دارویی و در حوزه تخصصی فن‌آوری نانودارو و ژن‌درمانی، یافتن حامل‌های موثر برای انتقال ماده ژنتیکی به سلول‌هاست به نحوی که در ضمن بی‌خطر بودن و سمیت کم بتواند ماده ژنتیکی از قبیل پلاسمید یا siRNA را به نحو موثری به درون سلول‌ها منتقل کند. پروژه تحقیقاتی انجام شده می‌تواند به یافتن حامل‌هایی موثر در انتقال ژن به سلول‌های سرطانی با هدف نهایی ژن‌درمانی سرطان کمک کند. یافته‌های این تحقیق می‌تواند در صنایع دارویی و در بخش نانوحامل‌های ژن‌رسان به سلول‌های سرطانی مورد استفاده قرار گیرد.
وی گفت: انتقال الیگونوکلئوتیدها از قبیل DNA پلاسمیدی یا siRNA به سلول‌ها، نیازمند حامل‌های مناسبی است که بتوانند ماده ژنتیکی را با کارایی بالا و سمیت کم به درون سلول‌های هدف منتقل کنند. استفاده از حامل‌های غیر ویروسی از قبیل پلیمرهای کاتیونی، می‌تواند به عنوان حامل‌هایی موثر در انتقال ژن به سلول‌ها مورد استفاده قرار بگیرد بدون آنکه خطرات ناشی از استفاده از حامل‌های ویروسی در خصوص آنها مطرح باشد.
رمضانی، هدف از انجام پژوهش را افزایش توانایی پلی‌اتیلن‌ایمین در انتقالDNA پلاسمیدی به سلول‌های نوروبلاستومای موشی، به گونه‌ای که سمیت سلولی مشتقات سنتز شده نیز کاهش یابد، عنوان کرد و افزود: این حامل، دارای سمیت سلولی پایینی است و توانایی آن در انتقال ژن نیز بسیار کمتر از پلی‌اتیلن‌ایمین 25 کیلودالتون است. لذا با انجام تغییرات شیمیایی روی پلی‌اتیلن‌ایمین 10 کیلودالتون، سعی در تهیه وکتوری با سمیت پایین و کارایی انتقال ژن بالا کرده‌ایم.
رییس بخش نانوداروی مرکز تحقیقات زیست فن‌آوری دانشگاه علوم پزشکی مشهد در ادامه گفت: برای اجرای این پژوهش، پلی‌اتیلن ایمین 10 کیلودالتون با برمو‌آلکیل کربوکسیلیک اسید با طول زنجیره‌های متفاوت وارد واکنش شده تا مشتقات هیدروفوب آن سنتز شوند. در مرحله بعد، الیگوآمین‌های گوناگون از قبیل اسپرمین، اسپرمیدین، اتیلن‌دی‌آمین و دی‌اتیلن‌تری‌آمین با تشکیل پیوند آمیدی به انتهای کربوکسیل ترکیبات سنتز شده در مرحله قبل افزوده شد. مشتقات جدید سنتز شده برای اثبات توانایی برهمکنش موثر با پلاسمید و تشکیل نانوذره مورد ارزیابی قرار گرفتند.
رمضانی خاطرنشان کرد: نتایج حاصل نشان داد که این مشتقات همچنان قادرند با پلاسمید، برهمکنش‌های الکترواستاتیک موثری را ایجاد کرده و نانوذراتی با اندازه‌ای در حدود 100 نانومتر ایجاد کنند. ارزیابی توانایی این نانوذرات در انتقال پلاسمید حاوی ژن گزارشگر به سلول‌های نوروبلاستومای موشی بیانگر توانایی بالای آنها در انتقال ژن (بیش از پلی‌اتیلن‌ایمین 25 کیلودالتونی) است و در عین حال، سمیت این مشتقات نیز بسیار کمتر از آن است.
گفتنی است، جزئیات این پژوهش که با همکاری دکتر علی دهشهری، آرش هاتفی و رضا کاظمی اسکویی از دانشگاه علوم پزشکی مشهد، دکتر وین توماس شایر از دانشگاه مینه سوتای آمریکا و آرش هاتفی از دانشگاه ایالتی واشنگتن انجام شده، در مجله Biomaterials (جلد 30، شماره 25، صفحات 94-4187، سال 2009) منتشر شده است.
منبع: ایسنا
|
|
